تیترآنی:برنج کیلویی ۵۰ هزار تومانی هم نتوانست مرهمی بر رنجهای بی شمار شالیکاران باشد چراکه آنان سالها با رنج خو گرفته اند و دلالان و واردکنندگان را مقصر حذف تدریجی برنج از سفره ها می دانند.
اگرچه قیمت برنج شمال افزایش یافت و با هرکیلوگرم هویج برابر شد اما نگرانی را میتوان درچهره شالی کاران و برنج کاران دید که چندان از افزایش قیمت رضایت ندارند.
افزایش قیمت برنج برای شالیکاران به منزله گران شدن دستمزد کارگران و نشاکاران، رشد بی سابقه هزینههای برداشت و نشاء، گران کردن دستمزد خدمات شالیکوبی ها و خرمنکوبی ها و از همه مهمتر بالارفتن قیمت نهادههای کشاورزی است.
عمو صفر برنجکاری در غرب مازندران است و از مال دنیا یک قطعه زمین ۵۰۰ متری شالیزاری دارد و چندسالی است برای تأمین معاش، در شالیزارهای دیگران به صورت مشارکتی کشت میکند، در گفتگو با خبرنگار مهر میگوید: زمین از دیگران و کار و زحمت برنجکاری از من.
به تازگی محصول شالی را به شالیکوبی برده تا دسترنج شش ماه خود و خانواده اش را آسیاب و تبدیل به برنج کند، ادامه میدهد: سال گذشته از زمین شالیزاری خود و اراضی که به صورت مشارکتی در آن برنج کشت کرده بودم، سه تن برنج برداشت کردم و امسال همان رنج و زحمت را کشیدیم اما میزان محصول یک تن کمتر شده است.
عمو صفر آهی میکشد و میگوید: نیمی از محصول را به مالکان اراضی که در آن به صورت مشارکتی کشت کرده بودم دادم، خرمنکوب برای کوبیدن شالی ها و تبدیل شلتوک به ازای هر ۲۰ کیسه شلتوک یک کیسه دستمزد بر داشت و شالیکوبی نیز به ازای هر ۱۰۰ کیلوگرم، هشت کیلوگرم برنج دستمزد گرفته است.
وی ادامه میدهد: وقتی حساب میکنم من مانده ام و خستگی ناشی از رنج شالی کاری و دستها و پاهایی که در گل ولای شالیزار تاول زده است.
وقتی حساب کتاب میکنم من مانده ام و خستگی ناشی از رنج شالی کاری و دستها و پاهایی که در گل ولای شالیزار تاول زده استعمو صفر در حالی که روی کیسههای شلتوک نشسته است، میگوید: تصمیم گرفتم از سال آینده فقط روی ۵۰۰ متر شالیزار خودم کار کنم و خستگی برنج کاری برای دیگران را به تن نخرم چرا که با گران شدن موقتی قیمت برنج، همه هزینهها از کارگر تا نهاده همه بالا میرود.
مشهدی طلب مهری کشاورز دیگری است که شالی هایش را در شالیکوبی به برنج تبدیل کرده و میگوید: امسال میزان محصول کمتر از پارسال بود و در مجموع ۱۵۰ کیلوگرم برنج عایدم شد و باید چند میلیون دیگر نیز روی آن بگذارم تا بتوانم هزینههای سرسام آور برنج کاری را تأمین کنم.
حال و روز خریدار و مصرف کننده با رشد قیمت برنج کاملاً روشن است، برچسبهای قیمت برنج فروشیها هر روز تغییر میکند و برنج هاشمی ۴۵ هزار تومان، طارم اعلا ۴۹ هزار تومان، نیم دانه طارم و هاشمی ۳۲ هزار تومان به فروش می رسند.
منصور یکی از خرده فروشهای برنج است که در مغازه اش کیسههای برنج ۲۰ کیلویی از نوع هاشمی به چشم میخورد، قیمت هر کیسه را ۸۰۰ هزار تومان و به ازای هر کیلو ۴۰ هزار تومان اعلام میکند و میگوید: همین برنج را فردا باید کیلویی ۴۳ هزار تومان بخرم و هر روز قیمت رو به افزایش است.
رونق خرید برنجهای نیم دانه و شکسته
گرانی برنج، خرید برنجهای شکسته و نیم دانه را که تاکنون در مازندران مرسوم نبوده رواج داده است، منصور ادامه میدهد: بیشتر مصرف کنندگان تقاضای خرید برنجهای نیم دانه را دارند و از نظر قیمتی نسبت به برنجهای دیگر قیمت کمتری دارد با آنکه قیمت نیم دانه نیز معادل نرخ برنج در چند ماه قبل شده است.
پای درد دل شالیکوبی داران که مینشینید دلشان از مافیای برنج و واردکنندگان خون است، سید تقی جعفریان رئیس انجمن شالیکوبی داران مازندران با اظهار اینکه حال و روز شالیکوبی ها خوش نیست، گفت: این بلا را دلالان و واردکنندگان با افزایش قیمتها سر مردم و شالیکوبی ها آورده اند.
مشکل کنونی را واردکنندگان و مافیای برنج ایجاد کردند و ظرف یک هفته با بالا بردن قیمت تلاش میکنند تا شالی ها و شلتوکها را جمع آوری کنندوی در گفتگو با خبرنگار مهر هدف واردکنندگان و مافیا را تحت فشار قراردادن دولت عنوان کرد و گفت: آنان میخواهند روی دولت فشار بیاورند یا برنج را گران کنند و یا بارهایی که در گمرک دارند را ترخیص کنند.
جعفریان با اظهار اینکه هیچکس برنج خود را نمیفروشد، ادامه داد: کشاورز میگوید وقتی یک کیلو هویج بیش از ۳۰ هزار تومان قیمت دارد چرا برنج را با کیلویی ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان بفروشم و همه برنجها در انبارها دپو میشود.
رئیس انجمن شالیکوبی داران مازندران با اظهار اینکه گرانی برنج زنگ خطری برای برنج بومی و محلی شمال است، گفت: در حال حاضر برنج در بازار تخلیط میشود و با قیمتهای گران و حدود ۵۰ هزار تومان به فروش میرسد.
وی با اظهار اینکه در شالیکوبی ها بسته شده است، گفت: کشاورز نیز شالی ها و برنجهای موجود را نمیفروشد.
روزهای پایانی برداشت برنج در شمال و مازندران است و با رویه کنونی پیش بینی میشود قیمت برنج در پایان سال و زمانی که محصول از اختیار کشاورز و شالیکار خارج شد و به دست دلال و واسطه افتاد، بالاتر از قیمتهای کنونی شود.
در مازندران هزار و ۸۰۰ کارخانه شالیکوبی وجود دارد و بسیاری از کارخانههای شالیکوبی غیرفعال و تعطیل هستند. وضعیت کنونی و نوسانات بازار برنج، زنگ خطر حذف برنجهای با کیفیت شمال را از سفرههای مردم به صدا در آورده است و چرخه را به نفع دلالان و واردکنندگان تغییر داده است تا با واردکردن برنجهای بی کیفیت و چندبرابر نیاز کشور، سودهای کلان به جیب زنند.
سالانه یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن برنج در مازندران تولید میشود و کل تولیدات برنج کشور حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن است، میزان نیاز به واردات سالانه ۴۰۰ تا ۶۰۰ هزار تن برآورد میشود اما هر ساله شاهد واردات چندبرابری برنج هستیم و کام واردکنندگان از این بازی نابرابر هر ساله شیرین میشود.