تیترآنی: پازل نوبرانه های باغی مازندران با برداشت کیوی و پرتقال در حال تکمیل است اما غصه‌های شالیکاران دیروز و باغداران امروز همچنان ادامه دارد.
پاییز فصل به ثمر نشستن رنج‌های کشاورزان و باغدارانی است که چند ماه سال چشم انتظار پاییز بود تا سود حاصل از آن همه زحمت را به جیب زنند و اندکی در نیمه دوم سال نفس چاق کنند.
مازندران و شمال با برنج و باغ‌های مرکبات در ایران و جهان شناخته است و مرغوبیت محصول و تولید کشاورزان و باغداران پای هندی‌ها و خریداران خارجی را هم به باغات و مزارع استان کشاند تا با شناسه دار کردن باغات، محصولات ایران و مازندران را با دلگرمی بیشتر بر سر سفرهایشان ببرند.
برداشت برنج که به پایان می‌رسد، پیش رس های باغی و نارنگی‌های خوش طعم به بازار می آیند و چند روز بعد نوبت به کیوی می‌رسد و در آخر با ورود پرتقال، تاج درختان باغات این پازل تکمیل می‌شود.
حال و روز تولیدات شالیزاری و باغی در مازندران امسال خوب است و کشاورز از برکت‌های فراوان خدادادی رضایت دارد اما رنج این زحمت به دلیل چالش‌هایی که در مسیر مزرعه تا بازار وجود دارد، روی دوش آنان باقی می‌ماند.
برنج؛ قصه پرغصه شالیزارها
ابتدای به سراغ برنج می‌رویم، دو ماهی از برداشت اول گذشت و برداشت کشت دوم نیز در مزارع استان مازندران آغاز شد، شالیکار از اوضاع تولید رضایت دارد اما از فروش محصول نه. هزینه‌های مربوط به داشت، کاشت، حمل و نقل، تبدیل شلتوک به برنج از جمله مصائبی است که برنجکاران مازندران با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و قرار بود با کشت قراردادی بخشی از هزینه‌ها جبران شد و کشاورزان منتظر تکمیل این طرح هستند.
علی نعمتی از اهالی روستای چنگاز که محصول شالیزارهایش را برداشت کرده است، می‌گوید: کشاورزی پشتیبان می‌خواهد زیر هزینه‌های میرآب، کود، سم و غیره بالا است و این هزینه‌ها، مشکلات را بیشتر می‌کند.
وی با بیان اینکه با کشت وکار کشاورزی نمی‌توان خرج زندگی و عروسی فرزندان را تأمین کرد، افزود: بیشتر اهالی روستا کشاورز و دامدار هستند و با برداشت محصولات کشاورزی تازه مشکلات آنان شروع می‌شود و در این بین چاره‌ای جز فروش زمین و مزرعه ندارند.
وی با اظهار اینکه سال قبل برنج را کیلویی ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان فروختیم و بعدها به کیلویی ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار تومان رسید، افزود: سال قبل کل محصول شالیزارم را ۶۰ میلیون تومان فروختم و واسطه آن را به قیمت دو برابر به مصرف کننده عرضه کرده است.
این شالیکار با اشاره به گرانی نهاده‌های تولید و کشاورزی گفت: قیمت پتاس کیسه‌ای ۵۵۰ هزار تومان رسیده است و انتظار داریم قیمت نهاده‌ها کاهش یابد تا فرزندان کشاورزان رغبتی برای شالیکاری داشته باشند.
اوضاع نارنگی بدتر از برنج
از شالیزارها که به سمت باغات می‌رویم، آرام آرام رنگ محصولات باغی به سرخی و زردی می‌رود و نارنگی‌های پیش رس روانه بازار شدند و برخی از این نوبرانه ها به بازارهای خارجی نیز راه یافته با این حال پایین بودن نرخ خرید، سبب پشیمانی باغداران شده است.
علی پور از باغداران مازندران که در سطحی معادل یک هکتار از باغاتش به تولید انواع نارنگی اعم از ژاپنی پرداخته است، از نرخ پایین خرید این محصول گلایه دارد و می‌گوید: قیمت‌های پیشنهادی به قدری پایین است که گاه باغدار چاره‌ای ندارد درختان باغش را از ریشه قطع کند و عطای باغداری را به لقایش بخشد.
وی با اظهار اینکه قیمت نارنگی در بازارهای روز تا ۳۰ هزار تومان رسیده است، گفت: با این حال خریداران و واسطه‌ها کیلویی سه تا چهار هزار تومان سردرختی‌های باغداران را می خرند و به زحمت و با چک‌های مدت دار می‌توان آن را به کیلوی پنج هزار تومان فروخت.
مازندران ۱۶ هزار هکتار باغ نارنگی دارد و پیش بینی می‌شود ۷۰۰ هزار تن محصول از باغات استان تولید شود و تاکنون بیش از سه هزار تن این ارقام به بازارهای خارجی راه یافته‌اند.
علاوه براین مازندران قطب کیوی است و سالانه ۱۸۰ هزار تن محصول تولید می‌کند که بیشتر آن جنبه صادراتی دارد و برداشت کیوی به صورت پراکنده در برخی مناطق شروع شده است. علی کمالی از کیوی کاران غرب مازندران که سال قبل ۱۰۰ میلیون تومان درآمد از فروش محصول کیوی باغش به دست آورده بود، گفت: امسال درآمدم از فروش کیوی به ۳۵ میلیون تومان کاهش یافته است.
وی با اظهار اینکه محصول سردرختی کیوی را امسال با قیمت هر کیلو هفت هزار تومان معامله کرده بود، ادامه داد: یک روز بعد خریدار پشیمان شد و در نهایت مجبور شدم با کیلویی شش هزار تومان آن را به فروش برسانیم در حالی که این قیمت بسیار ارزان‌تر از سال قبل است.
وی نگرانی کشاورزان از ماندن محصول روی دستشان را از جمله دغدغه‌ها برشمرد و گفت: کشاورزی و باغداری همیشه با استرس و اضطراب همراه است و سودی عاید فعالان این حوزه نمی‌شود.
مازندران یک میلیون تن برنج، ۲.۷ میلیون تن مرکبات و ۱۸۰ هزار تن کیوی تولید می‌کند و ارزش آن در اقتصاد استان بالا است. درحال یکه کشاورزان نگران فروش تولیدات هستند، مسئولان از برنامه ریزی برای رفع این دغدغه‌ها خبر می‌دهند.
برنج پرمحصول خریداری می‌شود و مرکبات صادر
حسن عنایتی رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با اشاره به سفر چند روز قبل وزیر جهاد کشاورزی در استان گفت: در این سفر با توجه به بازدید از پایانه صادراتی برای خرید ارقام پرمحصول برنج در استان دستوراتی صادر شده است.
وی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به رونمایی از شناسنامه باغات آن را اقدامی ارزشمند و مهم بیان کرد و گفت: این شناسنامه که هویت باغداران و باغات است در فرایند صادرات محصول نقش مهمی دارد و با توجه به اینکه مازندران لنگرگاه امنیت غذایی و تولیدات باغی به شمار می‌رود توجه ویژه ای دولت به این استان دارد.
وی صنایع تبدیلی مرکبات را از جمله نیازهای استان بیان کرد و گفت: توسعه این صنایع از جمله ضرورت‌ها است و برای توسعه صادرات مرکبات شامل نارنگی، کیوی و پرتقال معافیت ۵۰ درصدی تعرفه صادرات و تعهدات ارزی مصوب شده است.
سال گذشته ۲۰۰ هزار تن مرکبات در مازندران صادر شد و پیش بینی می‌شود با گشودن دروازه‌های جدید صادراتی با عزم جهادی دولت، حجم صادرات محصولات کشاورزی در استان به دو برابر افزایش یابد. خبرهای مسئولان استانی و کشور حکایت از رونق بازار مرکبات و صادرات این محصولات طی ماه جاری و آینده دارد و باغداران منتظر تحقق این وعده‌ها هستند./مهر
